İçindekiler Tablosu
Dosya Sistemi Nedir?
Veri saklama cihazlarında dosyaları düzenlemek ve yönetmek için kullandığımız yapıya dosya sistemi denir. Verilere nasıl erişebileceğimizi tanımlar. Bu verilerin veri saklama cihazında saklamamıza ve düzenlememize olanak sağlar.
Windows bilgisayarlar genellikle FAT (eski) veya NTFS (yeni) dosya sistemini kullanır.
Yazımızda FAT (eski) dosyalama sistemini ele alacağız.
FAT (File Allocation Table)
Fat (file allocation table) dosya tahsis tablosu ortak işletim sistemlerinde görev alır.
Windows ve Unix işletim sistemi FAT’ı destekler. FAT; USB bellekler ,dijital kameralar ,taşınabilir ses ve video oynatıcılar, elektronik fotoğraf çerçevelerde bulunur. Az sayıda veri yapısı türüne sahip olması sebebiyle en basit dosya sistemi diyebiliriz. Günümüzde kullanımı çok tercih edilmez.
Dosya ve dizin içeriğini, cluster (kümeler) olarak bildiğimiz veri birimlerinde saklarız. Kümelere tahsis birimi de diyebiliriz. Bunlar bir veya daha fazla bitişik sektörden oluşan bir gruptur. Sektörler ise disk üzerindeki en küçük adreslere sahip olan depolama birimidir.
Bir dosya birden fazla cluster tahsis ederse, sistem diğer clusterları FAT yapısıyla izler. FAT yapısında üç fiziksel bölüm vardır.
- İlk bölüm rezerve alandır; dosya sistemi, bu alana sistem verilerini yazar.
- İkinci bölüm FAT alanıdır; sistem buraya birincil ve yedek FAT yapılarını kaydeder.
- Bu alan, saklama alanını takip eden sektörde başlar.
- FAT alanının büyüklüğünü, FAT sayısına ve her birinin boyutuna göre hesaplarız.
- Üçüncü bölüm veri alanıdır; sistem bu alana içerikleri depolamak için kümeleri yerleştirir.
FAT Dosya Sisteminde Depolama İşlemi Nasıl Yapılır ?
⦁ Bir dosya oluşturulduğunda sistem, dosyaya tahsis edilecek boş kümeleri FAT’ta arar.
⦁ Sistem dosya için bir dizin girişi oluşturur. Meta verileri ve başlangıç küme numarasını kaydeder.
⦁ Dosya birden fazla kümeyi kapsıyorsa, sistem FAT girişlerini bağlı liste oluşturacak şekilde günceller.
⦁ Dosyanın sonunu, FAT’ta özel bir dosya sonu (EOF) işaretleyicisiyle işaretler.
FAT Sürümleri nelerdir ?
FAT’ın birden fazla çeşidi vardır, en yaygın olanları şunlardır: FAT12, FAT16, FAT32 ve exFAT’tır.
FAT Dosya Adı Ve Depolaması Nasıl Olur ?
Geleneksel FAT sistemleri, dosya adlarını üç karakterlik bir uzantıyla sekiz karakterle sınırlayan 8.3 dosya adı kuralını kullanır .
Uzun dosya adlarını, adli eserlerin kaynağı olabilen özel dizin girişleri kullanarak saklar.
Örneğin “AnnualReport2023.docx” adlı bir dosya, “ANNUAL~1.DOC” gibi kısa bir adla depolanır. Tam ad için ise özel girişlerle birlikte depolar. Adli analiz için ek meta veri sağlar.
FAT Girişlerinin Kurtarılması Nasıl Yapılır?
Veri bozulması durumunda yedeklilik sağlamak için dosya sistemini FAT1 ve FAT2 olarak saklar. FAT1 birincil tablo olarak hizmet eder.FAT2 yedek kopya görevi görür. Normal çalışma sırasında, FAT1’de değişiklikler yapmak mümkündür. Bu değişiklikler aynı anda FAT2’ye yansır. Her iki tablo da senkronize olur.
Ancak FAT32’de FAT yansıtmayı devre dışı bırakma ve sistemin herhangi bir FAT’ı birincil olarak belirlemeye izin verme seçeneği vardır.
Örneğin veri kurtarma sırasında, birincil FAT hasar görür. İkincil FAT dosya tahsisi bilgilerinin yedek kaynağı olarak hizmet eder. Ancak, yansıtmanın devre dışı olduğu FAT32 sistemlerinde, sistem FAT2’yi birincil tablo olarak belirler. Bu gibi durumlarda, FAT1 güncelliğini yitirir veya boş kalabilir, bu da kurtarma çalışmaları sırasında karışıklığa yol açabilir.
Kaynaklar:
Leave a Comment